Basisprincipes: 3. Bewustwording toegankelijkheid

Waardevolle inzichten over toegankelijk publiceren

Veel uitgevers zijn zich niet of nauwelijks bewust van het onderwerp Toegankelijkheid. Ze produceren informatie vaak op de automatische piloot. Of doen dingen omdat die nou eenmaal zo horen, omdat het ze zo geleerd is, of omdat ze denken dat het de enige manier is waarop het kan. Vaak ben je je niet bewust van dingen waarvan je je niet bewust bent. Logisch. Maar als je niet weet wat je niet weet, laat je ook kansen liggen! Daarom delen we in deze video waardevolle inzichten. Deze video is de derde video van een hele reeks waarin de basisprincipes van toegankelijkheid worden uitgelegd.

Aflevering 3: Bewustwording toegankelijkheid

Videoreeks: Basisprincipes

Transcript

Hoi, en welkom bij de video reeks over de basisprincipes van toegankelijkheid. 
Veel uitgevers zijn zich niet of nauwelijks bewust van het begrip toegankelijkheid. Ze produceren informatie op de automatische piloot en doen dingen, omdat ze het zo gewend zijn, altijd zo gedaan hebben, of omdat ze het zo geleerd hebben. Ze zijn zich niet bewust van dingen waarvan ze zich niet bewust zijn. En als je niet weet wat je niet weet, dan laat je misschien kansen liggen. Daarom delen we in deze video wat waardevolle inzichten.

Informatie toegankelijk maken betekent het gebruik makkelijk maken voor iedereen, en het mogelijk maken voor mensen met een beperking. 
Is je publicatie waarneembaar, bedienbaar en te begrijpen, en werkt het ook nog eens goed samen met alle browsers, readers en hulptechnologie? Pas dan ben je inclusief aan het publiceren.

Maar dat is allemaal leuke theorie, maar hoe werkt dat nou eigenlijk in de praktijk? 
Mijn naam is Emiel van Koot en ik werk als didactisch specialist bij Stichting Dedicon. Bij Dedicon maken we al meer dan 60  jaar informatie zoals tekst en beeld toegankelijk voor mensen met een leesbeperking. En in deze video laat ik je zien wat toegankelijkheid is door je te laten zien wat ontoegankelijkheid is.

Laat ik meteen met de deur in huis vallen: 
Heb je je wel eens afgevraagd hoe je een website kunt bedienen, als je niet kunt zien? Hoe beweeg je je muis, welke knoppen gebruik je, mis je belangrijke informatie bij afbeeldingen en wat doe je bijvoorbeeld als er een linkje staat met de tekst "klik hier"? Denk je nu: nee daar heb ik eigenlijk nog nooit over nagedacht? Geen zorgen, je bent niet alleen; dat geldt voor velen. Een probleem niet kunnen zien, is ook niet kunnen nadenken over de oplossing. Daarom laat mijn collega Davy nu zien hoe hij een website bedient. En Davy is blind. 

[Davy Kager vertelt]: Er zijn natuurlijk heel veel strategieën om een website die je nog niet goed kent te benaderen. Je kunt door de koppen springen en dan krijg je in dit geval een hele lijst met artikelen. Er zijn in dit geval best wel een heleboel koppen met ook nesting. En die nesting is heel belangrijk, omdat je ervan uit gaat als gebruiker dat een kop1 de hoofdinhoud aangeeft. En alles wat daaronder zit, hoort daarbij. Dit is bijvoorbeeld een mooi artikel over de horeca en dan met name restaurants en dat is ook precies alles wat er op de leesregel past. Dus:  'De horeca en dan met name  
restaurants…' en daar houdt het op. Er zitten knoppen op de leesregel om vooruit te scrollen. Dan komen er weer 40 tekens: 'Blijven zitten met grote, komma, onverkoopbare … '. Dan houdt het op. '… voorraden'. En zo kun je door blijven lezen. Het is steeds met dat soort brokken tegelijk. Het is ook wel een heleboel werk en het betekent ook dat iemand die op deze pagina bijvoorbeeld voor het eerst binnenkomt, en de inhoud van het bericht heeft gevonden, die kan niet zien wat er nog meer op deze pagina staat. Ik kan me voorstellen dat er afbeeldingen zijn, dat er links zijn, en daarom is het dus een hele belangrijke factor om de goede structuur duidelijk aan te geven wat belangrijk is.Linknamen die duidelijk zijn. Dus liever niet: 'klik hier' of 'lees meer', maar geef duidelijk aan waar die link naartoe gaat als ik hem open. Dat soort zaken zijn essentieel voor mensen die met braille lezen. [einde videofragment Davy Kager]

[Emiel van Koot weer in beeld en vertelt verder]: Je ziet, toegankelijkheid is voor sommige lezers noodzakelijk om überhaupt te kunnen lezen wat anderen ook lezen. En als je je daar eenmaal van bewust bent, is het een logische stap om na te gaan denken over slimme oplossingen. Wees niet bang, want toegankelijkheid is echt geen lastig onderwerp. In deze videoreeks laat ik je zien hoe je met kleine stapjes al een groot verschil kunt maken. Ik hoop dat je door het bekijken van deze video een goed beeld hebt gekregen van het belang van toegankelijkheid.Tot snel!
 

Ook werk maken van toegankelijk publiceren? Zo helpen we uitgevers: