Inclusie: meer dan toegankelijkheid
Waar toegankelijkheid draait om toegang, gaat inclusie een stap verder. Inclusie betekent dat iedereen kan deelnemen, gewaardeerd wordt, en niet wordt buitengesloten. Het omvat thema’s zoals gender, ras, beperkingen, en neurodiversiteit. Het gaat over diversiteit en over gelijkheid. Toegankelijkheid vormt een essentieel onderdeel van inclusie; het is het middel om deelname mogelijk te maken.
Design for all: ontwerpen voor iedereen
Design for all betekent ontwerpen met iedereen in gedachten, zonder dat achteraf aanpassingen nodig zijn. Dat producten en diensten direct voor een breed scala aan gebruikers geschikt en bruikbaar zijn. Voor uitgevers betekent dit dat ze hun publicaties, zoals e-books, al vanaf het begin toegankelijk maken voor mensen met een leesbeperking.
Vormen van toegankelijkheid
Gaat het over toegankelijkheid, dan onderscheiden we verschillende vormen van toegankelijkheid:
1. Fysieke toegankelijkheid
Fysieke toegankelijkheid gaat over het creëren van omgevingen, waarin iedereen zich vrij kan bewegen en gebruik kan maken van de aanwezige voorzieningen. Denk aan gebouwen, woningen, buitenruimtes en vervoersmiddelen. Bekende voorbeelden zijn rolstoelhellingen, invalidentoiletten en braillemarkeringen in liften. Of denk aan ribbeltegels op straat voor mensen met een visuele beperking en audio-ondersteuning bij verkeerslichten.
Bij Dedicon wordt fysieke toegankelijkheid serieus genomen. Zo zijn onze gebouwen voorzien van voelbare plattegronden die ook dienstdoen als vluchtplan. Daarnaast zorgen we voor werkplekken die aansluiten bij de behoeften van onze medewerkers. Denk aan loepsoftware, brailleleesregels, prikkelvrije werkplekken of in hoogte verstelbare bureaus. Door fysieke toegankelijkheid goed te regelen, scheppen we gelijke kansen voor iedereen.
2. Sociale toegankelijkheid
Sociale toegankelijkheid draait om de manier waarop we met elkaar omgaan en communiceren. Het gaat over hoe welkom mensen zich voelen en hoe gelijkwaardig ze worden behandeld, ongeacht hun beperkingen of achtergrond. Sociale toegankelijkheid vraagt om respect, begrip en een open houding. Het vermijden van vooroordelen en het zorgvuldig kiezen van woorden speelt hierbij een belangrijke rol.
3. Digitale toegankelijkheid
Digitale toegankelijkheid gaat over het gebruik kunnen maken van digitale content en toepassingen. Zoals informatie en functionaliteiten op websites en apps. Maar ook in digitale publicaties zoals rapporten, digitale folders, magazines, documenten en e-boeken.
Digitale inhoud is te verdelen in twee groepen: informatie en interactie. Gaat het om de toegankelijkheid van digitale informatie dan kun je denken aan teksten, afbeeldingen, video’s, maar ook de aanduiding van navigatieknoppen of oefeningen in een digitale leeromgeving. Bij interactie gaat het om de activiteit. Kun je de informatie lezen, kun je alle knoppen aanklikken, hoe werkt het navigeren, het zoeken, oefeningen waarbij je onderdelen moet slepen of markeren, kun je de informatie voorlezen.
Toegankelijkheid raakt beide soorten digitale content. En hoewel er overlap is, ligt bij beide de nadruk op andere factoren. Bij informatie is het waarnemen belangrijk. Kunnen alle gebruikers de informatie zien, horen of voelen? Als ze het niet kunnen zien, kunnen ze het dan horen of voelen? Als ze het niet kunnen horen, kunnen ze het dan zien of voelen? Bij interactie is de bediening belangrijk. Hoe gebruiken gebruikers de interface? Met bijvoorbeeld muis, toetsenbord, touchscreen, knoppen, spraakbesturing? En wat als ze één van deze methodes niet kunnen gebruiken, wat is dan het alternatief?
Voor het volledig kunnen benutten van de digitale inhoud is het belangrijk dat gebruikers de informatie kunnen waarnemen en bedienen. Dit moet kunnen op een begrijpelijke manier. Mensen kunnen hiervoor (hulp)software en hardware gebruiken. Belangrijk is dat deze software goed samenwerkt met de inhoud. Daarvoor is het belangrijk dat de inhoud op robuuste manier is opgebouwd. Dit zijn de vier principes uit de toegankelijkheidsnorm WCAG, een belangrijke set regels en aanbevelingen die bepaalt hoe digitale inhoud, zoals websites en apps, toegankelijk gemaakt moet worden voor iedereen, inclusief mensen met beperkingen. Meer hierover vind je op de themapagina WCAG.
Uitgevers en toegankelijkheid
Voor uitgevers betekent toegankelijkheid niet alleen voldoen aan wetgeving en WCAG-richtlijnen, maar ook het bereiken van een breder publiek en bijdragen aan een inclusieve samenleving. Lees vooral ook de artikelen binnen het thema Waarom toegankelijk publiceren. Daarin laten we zien dat toegankelijk publiceren veel kan opleveren voor uitgevers. Het belangrijkste: toegankelijke content zorgt ervoor dat iedereen gelijkwaardig kan deelnemen aan het culturele en maatschappelijke leven.
Toegankelijkheid vormt de basis voor inclusie en is onmisbaar in onze digitale en fysieke wereld. Door toegankelijk te ontwerpen en te publiceren, bied je iedereen gelijke kansen. Wil je aan de slag met toegankelijk publiceren, maar je weet niet goed hoe te beginnen? Dedicon helpt je graag op weg.
Onze experts begeleiden je bij elke stap in het proces: van bewustwordingssessies en trainingen tot de implementatie van toegankelijke oplossingen. Hoe we dat doen? Bekijk de mogelijkheden op deze website of leg jouw vraag voor aan een van onze experts. Kom verder!
