Toegankelijk publiceren lijkt misschien een uitdaging. Hoe voldoe je aan toegankelijkheidsnormen? Gelukkig bestaan er richtlijnen en standaarden die je op weg helpen. Deze standaarden maken het eenvoudiger om digitale publicaties te maken die voldoen aan wettelijke eisen en toegankelijk zijn voor iedereen.
Wat leveren toegankelijkheidsrichtlijnen op?
Richtlijnen bieden veel voordelen:
- Eenduidigheid: Ze helpen betrokkenen het eens te worden over wat belangrijk is.
- Betrouwbaarheid: Ze ondersteunen de productie en distributie van kwalitatief goede en betrouwbare producten.
- Vertrouwen: Gebruikers, producenten en distributeurs weten waar ze aan toe zijn.
- Wettelijke basis: Overheden gebruiken ze als basis voor wet- en regelgeving.
- Vergelijkbaarheid: Ze maken het makkelijker om producten en diensten te beoordelen.
- Harmonisatie: Ze zorgen voor een uniforme aanpak, bijvoorbeeld binnen de EU.
Voor uitgevers, ontwikkelaars en ontwerpers zijn deze normen net zo essentieel als bouwstandaarden voor architecten. Ze geven richting en helpen je toegankelijkheid naar een hoger niveau te tillen.
Richtlijnen als kompas, niet als einddoel
Het volgen van standaarden zoals WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) is een goede start, maar toegankelijkheid vraagt meer. Het doel is inclusieve, gebruiksvriendelijke digitale publicaties te maken. Gebruik richtlijnen daarom als hulpmiddel, niet alleen als checklist. Toegankelijkheid gaat verder dan de regels; het draait om het verbeteren van de ervaring voor iedereen.
Belangrijke richtlijnen voor digitale toegankelijkheid
De meest gebruikte standaarden voor digitale publicaties zijn:
- WCAG 2.2: voor toegankelijke webcontent.
- EPUB Accessibility 1.1: voor toegankelijke e-books.
- PDF/UA-1: voor toegankelijke PDF-documenten.
Deze standaarden bieden duidelijke richtlijnen om jouw digitale publicaties toegankelijk en gebruiksvriendelijk te maken. Soms overlappen deze richtlijnen. EPUB-documenten maken bijvoorbeeld gebruik van webtechnologie. Als je praktisch aan de slag gaat met toegankelijkheid moet je dus kennis opdoen van het format dat je gebruikt (PDF of EPUB) plus de WCAG. Zorg altijd dat je daarbij werkt met de meest recente versies van de standaarden.
Richtlijnen en best practices
Richtlijnen zoals WCAG, EPUB Accessibility en PDF/UA helpen je op weg. Ze bieden structuur en maken toetsing en rapportage makkelijker. Toch is het strikt volgen van deze richtlijnen niet genoeg. Toegankelijkheid vraagt om maatwerk.
Maak toegankelijkheid praktisch en mensgericht
Gebruik richtlijnen als inspiratie. Zoek naar oplossingen die echt werken voor alle gebruikers, en betrek experts en ervaringsdeskundigen. Zoals Rieke Vullings van Dedicon zegt: “De WCAG-richtlijnen zijn als eisen voor koffie: warm, zwart, sterk. Als je oploskoffie in de magnetron opwarmt, dan voldoe je aan de richtlijn. Maar voor de beste ervaring kies je de juiste bonen en zetmethode.”
Toegankelijkheid en wetgeving
In ons artikel over de Europese Toegankelijkheidsakte staan de eisen voor digitale publicaties. Deze eisen zijn vaak niet meetbaar of concreet. Gelukkig bieden richtlijnen zoals WCAG en EPUB Accessibility praktische handvatten die wél toetsbaar zijn. Zo ben je verzekerd van een goede basis.
PDF als uitzondering
PDF’s voldoen vaak niet volledig aan toegankelijkheidseisen, bijvoorbeeld omdat lettertypes en groottes niet gemakkelijk aanpasbaar zijn. Hoe dit in de praktijk wordt gehandhaafd, is nog niet duidelijk. Toch kun je met de PDF/UA-standaard een solide stap zetten richting toegankelijkheid.
Wil je jouw digitale publicaties toegankelijk maken? Gebruik deze richtlijnen als jouw startpunt en werk aan inclusieve content die iedereen kan gebruiken.
