Wetgeving over toegankelijkheid

Toegankelijkheid is een hot topic voor uitgeverijen, vooral met de komst van de Europese Toegankelijkheidsakte (European Accessibility Act - EAA). Deze wetgeving, die vanaf 28 juni 2025 van kracht wordt, verplicht uitgevers hun digitale content toegankelijk te maken. Denk aan websites, webshops, catalogi en e-books. Maar toegankelijk publiceren gaat verder dan deze akte: er bestaan al veel langer wetten die het recht op gelijke toegang tot informatie waarborgen. In dit artikel lees je wat dit betekent voor uitgeverijen.

Welke wetten gelden voor uitgeverijen?

Toegankelijk publiceren is niet nieuw. Artikel 1 van de Grondwet en de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens benadrukken gelijke rechten en toegang tot informatie. Hieruit is het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap voortgekomen. Dit verdrag leidde vervolgens tot de Wet Gelijke Behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (WGBH/CZ), die ook goederen en diensten omvat.

In onderstaande video’s leggen we de belangrijkste wetten en verdragen verder uit (tekst gaat door onder de video’s):

Rechten en plichten voor uitgeverijen

Mensen met een beperking kunnen dankzij deze wetten aanpassingen vragen. De overheid heeft daarnaast de Algemene Norm Toegankelijkheid ingevoerd en het College voor de Rechten van de Mens opgericht. Dit orgaan behandelt klachten en geeft advies als een aanpassing niet wordt doorgevoerd.

VN-Verdrag Handicap: toegankelijkheid en participatie

Het VN-Verdrag Handicap is een belangrijke mijlpaal voor toegankelijkheid. Het bevordert, het beschermt en het waarborgt de rechten van mensen met een beperking. De kernprincipes zijn toegankelijkheid, persoonlijke autonomie en volledige participatie. Voor uitgevers betekent dit dat digitale publicaties vanaf het begin bruikbaar moeten zijn voor iedereen.

Toegankelijkheid pas na klachten?

Helaas zorgt dit verdrag er nog niet voor dat digitale content vooraf toegankelijk moet zijn. Instanties kunnen ontoegankelijke websites en apps blijven maken, zolang ze deze pas aanpassen na klachten. Dit betekent dat mensen met een beperking nog steeds niet direct toegang hebben tot alle online diensten.

Europese Toegankelijkheidsakte en wet Digitale Overheid

Daar komt verandering in met de wet Digitale Overheid (2018) en met de Europese Toegankelijkheidsakte (2019). Deze wetten stellen dat producten en diensten al vanaf begin toegankelijk moeten zijn. De actie (en bewijslast) ligt sindsdien bij de aanbieders, dus niet meer bij de mensen met een beperking. Dat leggen we verder uit in onderstaande video (tekst gaat door onder de video).

Wat betekent de Europese Toegankelijkheidsakte voor uitgeverijen?

Deze Europese Toegankelijkheidsakte is momenteel het meest relevant voor uitgeverijen. Websites, catalogi, webwinkels en e-books moeten veelal vanaf 28 juni 2025 toegankelijk zijn. Meer details over de wet, wie eraan moet voldoen, de criteria en de overgangsbepaling vind je in ons artikel over de Europese Toegankelijkheidsakte.

Toegankelijk publiceren is niet alleen wettelijk verplicht, maar ook een morele verantwoordelijkheid. Wil je weten waarom dit belangrijk is? Lees dan de artikelen binnen het thema Waarom toegankelijk publiceren.