Marieke studeert Psychologie: ‘Blind-zijn was voor mij altijd een bijzaak'

Wereldreis

“Ik was 26 toen ik blind werd en raakte daardoor mijn baan als docent in het speciaal onderwijs kwijt. Toen ben ik met mijn vriend op wereldreis gegaan. Mijn doel was: ik wil in ieder geval niet thuis, naast mijn moeder op de bank, blind worden. Want wat je bij mij vooral niet moet doen, is zeggen wat ik allemaal niet meer kan, mag en wat ik achter mij moet laten. Ik wil vooral laten zien wat ik nog wél allemaal kan. En hoe het wél werkt. Ook al zag ik niks meer, tijdens zo’n wereldreis kun je toch nog heel veel beleven en genieten.”

Toen Marieke terug kwam van haar wereldreis moest ze werk zoeken. Onder andere door haar ervaringen in het speciaal onderwijs heeft ze een duidelijke visie ontwikkeld: “Ook al ben je anders, je verdient gewoon een kans. Laten we kijken naar je mogelijkheden en niet naar datgene wat je niet meer kan. Wat kun je wel? Waar ligt je kracht? Wat zijn je vaardigheden en hoe kunnen we die uitbuiten?”

Zoektocht naar toegankelijke programma’s

Uiteindelijk besloot Marieke Psychologie te gaan studeren. Daarbij had ze eerst wel zo haar vraagtekens. Niet alleen of ze het cognitief wel aankon, maar vooral ook ‘hoe’, nu ze niet meer kon zien. “Dat was wel een beetje een zoektocht. In het begin kreeg ik via Dedicon CD’s met voorgelezen studieboeken. Dat voorlezen vond ik al heel snel niks. Toen ontdekte ik dat het studiemateriaal ook in een Word-bestand kon worden omgezet. Het voordeel voor mij is dat ik daarin veel gemakkelijker kan navigeren en moeilijke woorden letter voor letter met spraaksoftware kan laten voorlezen.”

Voor de bachelor thesis doet Marieke momenteel onderzoek naar het slaapgedrag van volwassenen. Besloten is om voor dit onderzoek LimeSurvey te gebruiken. “Dat is een heel fijn pakket voor enquêtes. Maar wat blijkt, dit systeem is geen handige combinatie met de spraaksoftware die ik gebruik. Pas na zes dagen ploeteren en uitproberen ben ik er per toeval achter gekomen dat ik er met andere spraaksoftware wel mee overweg kan. En zo gaat dat met veel dingen. Je moet als blinde student telkens weer opnieuw zoeken naar welk programma (het meest) toegankelijk is.”

Ook bij veel websites die ze voor haar studie moet gebruiken loopt ze tegen problemen aan. Bijvoorbeeld Google Drive, waarbij ze ondervindt dat alleen de werkbalken worden voorgelezen en niet de inhoud. “Dan ga je op zoek naar hulpmiddelen. Het is helemaal niet erg om weken naar die hulpmiddelen te zoeken voor een programma dat je voor lange tijd moet gebruiken. Maar ik moet samenwerken met zeven mensen voor de bachelor thesis. En die groep wil door. Dan heb je de tijd niet om wekenlang te zoeken om een programma toegankelijk te krijgen.”

Behoefte aan kennisdeling met andere blinde studenten

Per onderdeel van haar studie werkt Marieke steeds met andere programma’s. En dus moet ze ook telkens weer opnieuw uitzoeken hoe ze deze toegankelijk krijgt. “Daarbij krijg ik van veel kanten hulp aangeboden, bijvoorbeeld via de helpdesk van Optelec. Maar het lijkt wel of ik de enige student ben die hier tegenaan loopt. Mijn trainer adviseerde mij daarom bij de Ooglijn te informeren of er meer studenten zijn die met dezelfde uitdagingen te kampen hebben. Maar de Ooglijn mag die gegevens niet verstrekken in verband met de privacy wetgeving.”

Eerder probeerde Marieke het altijd zonder hulp te doen. “Dat blind-zijn was voor mij altijd een bijzaak. Maar nu ben ik met de studie zover dat ik wel móet. En ik ben vast niet de enige blinde student die wil weten hoe bijvoorbeeld het statistiekprogramma R: werkt en hoe je dat toegankelijk kunt krijgen. Ik heb dus veel behoefte aan kennisdeling. Zodat ik niet zelf het wiel (opnieuw) hoef uit te vinden. Het is natuurlijk zonde van de tijd als iemand anders dat al heeft gedaan.”