Terug in de tijd met voelbare schilderijen

Blinde museumbezoekers beleven historisch Huis Van Gijn

Wie door het voormalige woonhuis van Simon van Gijn (1836-1922) dwaalt, waant zich honderd jaar terug in de tijd. Hoe zag een werkdag van de dienstmeid eruit? Wat stond er op het menu? Hoe werd de tafel gedekt? Een kijkje in het leven van alledag bij een welgestelde bankiersfamilie rond 1900 is nu ook voor blinde en slechtziende bezoekers mogelijk.

Voor het Dordrechts museum heeft Dedicon twee schilderijen voelbaar gemaakt, als onderdeel van een rondleiding voor mensen met een visuele beperking. Wie blind is en wil weten hoe de heer des huizes eruit zag kan het portret van Simon van Gijn nu op de tast verkennen. Blinde belangstellenden kunnen het gezicht, de contouren van zijn kostuum inclusief kraag, de armen, handen en het blad dat Van Gijn vasthoudt voelen. Sommige onderdelen, zoals de boeken op de achtergrond en de leuning onder zijn arm, zijn bewust niet voelbaar gemaakt.

De essentie van het schilderij

Welke onderdelen wel of niet voelbaar zijn gemaakt is in overleg met het museum bepaald. Leidend bij de keuze is de essentie van hetgeen de rondleiders bij het schilderij willen vertellen. Zo ook zijn bij het schilderij Uitzicht op de haven – om dezelfde redenen – sommige onderdelen wel op de tast te ‘bekijken’ en andere niet: het schip, de kerk en horizonlijn zijn voelbaar.
Van beide voelbare schilderijen zijn vijf reproducties gemaakt die tijdens de rondleidingen worden gebruikt. Ze zijn allen in kleur, zodat ze ook geschikt zijn voor slechtziende museumbezoekers. Het project is gefinancierd door de Gemeente Dordrecht.

Geschilderd portret van Simon van Gijn — *Simon van Gijn op 74-jarige leeftijd*

Schilderij van Jongkind: Uitzicht op de haven — *Schilderij van Johan Barthold Jongkind - Uitzicht op de haven*

Wie was die Simon van Gijn eigenlijk?

Simon van Gijn was bankier, zakenman, jurist en verzamelaar. Van 1864 tot zijn dood in 1922 woonde hij in het huis aan de Nieuwe Haven 29 dat in 1729 werd gebouwd in opdracht van Johan van Neurenberg, een rijke regent. Het huis van Van Gijn en het merendeel van zijn verzamelingen liet hij na aan de Vereniging Oud-Dordrecht met de opdracht de collecties openbaar te maken en het huis als museum in te richten. Behalve een grote verzameling historieprenten zijn ook schilderijen, wapens, scheepsmodellen, munten, zilver, keramiek en interieurs onderdeel van de collectie.

Beeld voelbaar maken

Beeld is overal om ons heen. En al helemaal in musea. Dedicon zorgt ervoor dat ook blinde en slechtziende mensen deze visuele wereld kunnen ‘zien’. Dat doen we onder andere door afbeeldingen om te zetten in reliëf. Bijvoorbeeld voelbare tekeningen, voelbare plattegronden of 3D-modellen.

De voelbare tekeningen zoals die van de Van Gijn-schilderijen zijn gemaakt, worden op zogenaamd zwelpapier geproduceerd. De zwarte en donkergrijze inkt van de tekening op dit papier zwelt bij hitte op, zodat je de lijnen van de afbeelding of (braille)tekst kunt voelen. Een hoogwaardig product dat met de grootste zorg wordt gemaakt. En afgeleverd!