De juiste leesvorm voor Coen (CVI)

IB'er Janine zocht een passende leesvorm voor leerling met CVI

Coen heeft een oogziekte die hem belemmert bij het lezen. Op school gebruikt Coen daarom lesmaterialen in een aangepaste vormen. Soms zijn dat A3-vergrotingen. Maar meestal beluistert hij de lesstof in gesproken vorm. Dat kan met de speciale voorleesapp LEX. Hoe is de keuze voor deze aangepaste leesvorm gemaakt?

Dit is Coen:

Portret Coen

  • Leeftijd: 11 jaar
  • School: groep 8 Basisschool De Beukelaar 
  • Favoriete vakken: Geschiedenis, Engels
  • Favoriete boeken: Koning Arthur, Merlijn, Harry Potter 
  • Ambitie: journalist worden 

Coen heeft CVI (cerebrale visus stoornis). Dat betekent dat de verwerking van hetgeen hij met zijn ogen waarneemt in de hersenen niet goed gaat. Hierdoor heeft hij wisselend zicht. In de ochtend ziet hij doorgaans beter dan ‘s avonds. En in een drukke omgeving ziet hij ook minder goed. “Als er teveel prikkels om mij heen zijn, dan raak ik het overzicht kwijt.”

Vergrotingen 

Janine Janssen werkt als IB’er op Basisschool De Beukelaar: “Voor Coen hadden we wel lesboeken in een vergrote vorm aangeschaft en zelf stonden we vaak nog lesopdrachten in XL te printen. Die vergrotingen werkten voor Coen niet altijd, omdat zijn zicht heel erg wisselt. En bovendien is het voor Coen niet fijn telkens als enige leerling in de klas met boeken in A3-formaat te moeten werken.”  

Alternatieve oplossingen 

Janine ging samen met Coen en zijn moeder op zoek naar alternatieve oplossingen. Vragen die daarbij beantwoord moesten worden: Wat wil Coen zelf? Welke taken moet hij uitvoeren? Waar? En wat betekent dat? Hierbij gingen ze uit van het SETT-model dat bij het kiezen van een oplossing uitgaat van de leerling (Student), omgeving (Environment), taken die de leerling moet doen (Tasks) en Technology.  

Zelfstandig 

Uit de gesprekken kwam naar voren dat Coen zoveel mogelijk zelfstandig wil werken. Coen: “Ik vind het vervelend dat ik telkens om hulp moet vragen. Dat de juf, mijn moeder of zusjes steeds teksten moeten voorlezen. En ook dat klasgenoten vaak een beetje raar doen als ik weer met zo’n reuzeboek aan kom zetten.” Janine vult aan: “Belangrijk bij de keuze was ook dat Coen straks naar de middelbare school gaat en dat hij dan niet opnieuw naar een hulpmiddel moet zoeken. En dat hij het op school en thuis moeten kunnen gebruiken. De omgeving waarin Coen moet werken speelt dus ook een cruciale rol.” 

Smartphone

Uit ervaring wist Janine dat Dedicon ook lesmateriaal in gesproken vorm maakt. Schoolboeken die met een app te beluisteren zijn en waarvan de inhoud precies dezelfde is als de oorspronkelijke schoolboeken. Voorwaarde was wel dat Coen met een smartphone in de klas kon werken. “We hebben nu eenmaal de regel dat smartphones in de klas niet zijn toegestaan”, licht Janine Janssen toe. “Voor Coen moest dus een uitzondering worden gemaakt. Maar gelukkig was dat voor niemand een probleem.”  

Voor Coen is het een ideale oplossing: “Ik kan nu allerlei teksten en schoolboeken beluisteren met de app op mijn telefoon. En dat kan ook op de iPad die ik thuis heb. Zelfs wanneer ik geen internetverbinding heb. Dat is echt heel handig!” En de oplossing is niet alleen voor Coen een uitkomst. Annemarie: “Coen kan zich nu grotendeels zelf redden; hij kan alle lesstof zelf beluisteren en wij zijn geen uren meer kwijt aan voorlezen. En straks, als hij naar de brugklas gaat, kan hij er ook nog steeds zijn schoolwerk mee doen.” 

Meer over de voorleesapp LEX

Gesproken boeken in combinatie met de voorleesapp LEX kunnen een goede ondersteuning bij het lezen en leren zijn. Met het gewone schoolboek ernaast kan de leerling de tekst tegelijkertijd lezen en luisteren. De app is geschikt voor leerlingen met een visuele beperking; met de app kunnen zij schoolboeken ‘met hun oren’ lezen. Ook gebruiken veel leerlingen met dyslexie de app tijdens het maken van schoolopdrachten en huiswerk.

Kenmerken: 

  • geschikt voor gesproken schoolboeken (menselijke stem) 
  • langzamer of sneller afspelen 
  • van elk schoolboek wordt de inhoudsopgave getoond 
  • snel naar de gewenste bladzijde navigeren 
  • de app onthoudt waar je in het boek bent gebleven  
  • bladwijzers aanmaken is mogelijk 
  • werkt mét en zonder internetverbinding

Verder lezen?

Meer weten?