Deze vraag van een leerkracht van groep 7 kwam terecht bij Dorine in ’t Veld, productmanager bij Dedicon en expert op het gebied van voelbare informatie. ‘Perspectief is een abstract concept. Immers, perspectief vervormt. Het gaat over het weergeven van diepte in een tekening of schilderij, afgebeeld vanuit het standpunt van de tekenaar, schilder of kijker. Maar abstracte begrippen als 'perspectief' kunnen zeker aan blinden en slechtzienden worden uitgelegd. Met voelbare tekeningen bijvoorbeeld.’
Voelbare informatie
‘Voelbare informatie is essentieel voor wie blind is. Neem nou braille. Of voelbare kaarten en plattegronden waarmee blinde mensen zich kunnen oriënteren op de omgeving. Ook in het onderwijs aan blinde leerlingen gaat veel aandacht uit naar voelbare informatie. Zo leren ze niet alleen braille, ook worden dikwijls voelbare tekeningen ingezet. Bijvoorbeeld om te verduidelijken hoe de contouren van een land eruitzien, of om een abstract begrip als het zonnestelsel uit te leggen.’
Mentaal plaatje
‘Om voelbare tekeningen goed te kunnen begrijpen, moet je ze wel eerst leren lezen (zie kader). Voelen is iets heel anders dan zien. Eerst leert het kind een voelstrategie aan. Het leertraject loopt grofweg van paadjes volgen en punten vinden naar vormen herkennen. 2D-weergaven van plattegronden, kaarten en grafieken zijn daarna snel te leren lezen.
Ook 3D-onderwerpen kunnen in voelbare tekeningen worden weergegeven. In dit geval wordt het object recht van boven, recht van voren en recht van opzij getekend (red. zie afbeelding 1). Het verband tussen een voelbare tekening en de driedimensionale werkelijkheid is voor iemand die nooit heeft gezien, aanvankelijk moeilijk te begrijpen. Maar wie voelbare tekeningen heeft leren lezen, kan zich op basis daarvan een goed met de werkelijkheid overeenkomend mentaal plaatje vormen.’
