Toegankelijk publiceren (TPUB)

Toegang tot informatie is essentieel om volwaardig mee te kunnen doen. Voor mensen zonder een beperking maakt toegankelijkheid dingen makkelijk. Voor mensen met een beperking maakt het dingen mogelijk. Met die wetenschap in het achterhoofd is het verstandig om informatie direct aan de bron toegankelijk te maken. Een investering die zich uiteindelijk zal uitbetalen in inclusieve publicaties, waarvan iedereen gebruik kan maken. Om die ontwikkeling aan te zwengelen is het project Toegankelijk Publiceren (TPUB) gestart.

Samenwerken werkt

Met onze expertise in het maken van toegankelijke informatie zijn we in staat om uitgevers bewust te maken van de mogelijkheden én de tools te geven om er zelf mee aan de slag te gaan. Dit doen we onder meer via het project TPUB. Samen met de Koninklijke Bibliotheek, de Mediafederatie, Visio en Bartiméus, Stichting Accessibility, de Oogvereniging en Vereniging Onbeperkt Lezen zetten we ontwikkelingen in gang om inclusief (toegankelijk) publiceren mogelijk te maken. Dit project (TPUB) wordt financieel ondersteund door het Ministerie van OCW, Stichting Fonds XL, Vereniging Onbeperkt Lezen en de Mediafederatie.

Lachende oudere dame. Tekst: 'Ik kan dankzij het gele boekje zelf mijn bestand toegankelijk maken'

Kennis delen en bewustwording (TPUB1)

Met de uitvoering van een eerste samenwerkingsproject (TPUB1), onder aanvoering van een stuurgroep met afgevaardigden vanuit de participerende organisaties, konden de eerste resultaten op dit werkterrein worden geboekt. Met onder meer kennis- en bewustwordingssessies is een eerste groep uitgevers bekend gemaakt met de urgentie van toegankelijkheid en het belang en de effecten van toegankelijkheid. Hierbij speelt inlevingsvermogen in mensen met een leesbeperking en hun leesstrategie een essentiële rol. Dit eerste project is eind 2019 afgerond en – mede door corona – moet het jaar 2020 beschouwd worden als een tussenjaar.

Behalve de inzichten uit de kennis- en bewustwordingssessies, heeft dit eerste samenwerkingsproject nog meer opgeleverd:

  • Speciaal voor uitgevers die met inclusief publiceren aan de slag willen is een platform ingericht waar praktische tips en naslagwerken te vinden zijn die uitgevers kunnen gebruiken om informatie toegankelijk te maken. Meer informatie hierover is te vinden op www.inclusiefpubliceren.nl
  • De gidsen Doe mee!, Maak Open! en Check dit! zijn uitgekomen met elk tien praktische tips om informatie toegankelijk te publiceren.
Voorzijde gids Maak Open!
Voorzijde gids Doe mee!
Voorzijde gids Check dit!

Met dit eerste deel van het TPUB-project is een belangrijke basis gelegd om toegankelijk uitgeven mogelijk en makkelijk te maken. Met als belangrijk doel dat de maatregelen die uitgevers treffen concreter, begrijpelijker en meer resultaatgericht worden. 

Hiermee is een belangrijke basis gelegd om toegankelijk uitgeven mogelijk en makkelijk te maken. Met als belangrijk doel dat de maatregelen die uitgevers treffen concreter, begrijpelijker en meer resultaatgericht worden. 
 

“De vrijblijvendheid van toegankelijke informatie is voorbij. Met kleine stapjes maken we samen informatie toegankelijk voor iedereen” - Martijn David, GAU -


Het project krijgt een vervolg (TPUB2)

De kennis- en bewustwordingssessies hebben een proces in gang gezet en heeft concrete veranderingen teweeg gebracht. Maar daarmee zijn we er nog niet. De verandering die we bij uitgeverijen teweeg willen brengen is een proces dat een langere adem vergt en ondersteuning nodig heeft. Daarom krijgt het project een vervolg (TPUB2). De realisatie van dit tweede plan is van groot belang, temeer omdat met de vaststelling van de European Accessibility Act (EAA) er uiterlijk in 2025 Nederlandse wetgeving van kracht moet zijn over toegankelijkheidseisen voor een groot aantal toepassingsgebieden, waaronder e-books en e-commerce. Voor uitgevers, leveranciers en distributeurs is het daarom urgent om op tijd te beginnen met werken aan toegankelijkheid. 

Met dit tweede project willen we nog meer uitgevers bereiken en we willen de kennis van toegankelijkheid bij iedereen naar een hoger niveau brengen en verankeren in de werkprocessen. Daartoe wordt uitgeverijen een pakket van bijeenkomsten (workshops) aangeboden die hen in staat moeten stellen om de kennis en kunde te verwerven om tijdig een acceptabel niveau van toegankelijkheid van hun digitale producten te realiseren. De uitrol van de verschillende modules zal gedurende 2021-2022 plaatsvinden.

Internationale initiatieven toegankelijk publiceren

De wens om uitgevers de tools te geven om inclusief te publiceren leeft uiteraard niet alleen in Nederland. Het maakt deel uit van een wereldwijde beweging. In veel landen ontstaan soortgelijke initiatieven. Via het DAISY Consortium en het door de WIPO gefaciliteerde Accessible Book Consortium vindt uitwisseling, gebruik van tools, kennisdeling en samenwerking plaats.

Ook werk maken van toegankelijk publiceren? Zo helpen we uitgevers: