Een Donald Duck voor iedereen

Niet vanzelfsprekend

Al snel werd duidelijk dat er veel komt kijken bij het produceren van een inclusieve, toegankelijke publicatie. Procesmanager Eugenie Tilman: "Het lezen van een strip verdient, zeker wanneer dit op de tast gebeurt, de nodige toelichting. Zo is een wolkje geen echte wolk, maar is een tekstballon. En Donald is weliswaar een eend, maar wel eentje die rechtop kan lopen. Voor mensen die wel kunnen zien lijkt dit allemaal heel vanzelfsprekend. Maar dat was niet het geval toen slechtziende kinderen hiermee voor het eerst werden geconfronteerd. Daarmee werd ook meteen duidelijk hoe belangrijk het is om goed te testen."

Multi-modale oplossing

Om de strip dus ook bruikbaar te maken, bleek een handleiding nodig te zijn. Maar dan wel een die leuk genoeg is om ook echt te gaan lezen. Donald Duck Weekblad heeft tijdens de productie meegedacht en meegeholpen bij het selecteren van de stripjes. Onze ervaringen met didactische aanpassingen kwam hierbij goed van pas. Tilman: "We zijn begonnen met het voorstellen van de hoofdrolspelers in reliëf. Zo kun je voelen hoe ze eruit zien. Dit wordt begeleid in audio. Vervolgens komt de afdeling beeldbeschrijving om de hoek kijken. Zij hebben uitleg gegeven over de vormen van de tekstballonnen en uitroepen die vaak in strips voorkomen. En wat er op de plaatjes is afgebeeld. Die omschrijvingen hebben we vervolgens in braille geproduceerd, maar ook in audio. De strips zijn tevens voorzien van zwartdruk, zodat ouders, broers en zussen gewoon kunnen meelezen."

En dan is het eindproduct klaar. Maar daarmee was het nog niet bij de eindgebruikers.

Walt Disney Company

De Walt Disney Company heeft toestemming gegeven om de aanpassingen te mogen doorvoeren op hun streng bewaakte intellectuele eigendom. Dedicon heeft haar partnernetwerk ingezet om de strips beschikbaar te maken. De Koninklijke Bibliotheek heeft voor subsidie gezorgd. Zusterorganisatie Passend Lezen heeft de bijzondere strips in haar collectie opgenomen. Sindsdien vindt het eerste toegankelijke stripverhaal van Nederland haar weg naar honderden enthousiaste lezers. We hebben geschiedenis geschreven.

Missie volbracht!

De reacties van de jonge lezers spraken boekdelen tijdens de drukbezochte perslancering. De kranten stonden er bol van. We haalden zelfs het journaal. Die aandacht streelt en, eerlijk is eerlijk, daar hebben we van genoten. Maar stiekem genieten we nog veel meer van het feit dat er ’s avonds jonge blinde kinderen, net als iedereen, stiekem in hun bed nog even Donald Duck lezen. Missie volbracht!

Mercur Award voor Donald Duck

Het sympathieke initiatief werd bekroond met de prestigieuze Mercur Award in de categorie ‘Introductie van het Jaar’. De zogenaamde Oscar voor de tijdschriften en de waardering van de vakjury is voor Dedicon een belangrijke aanmoediging om te blijven werken aan een inclusieve samenleving.